Cykl miesiączkowy
Cykl miesiączkowy to cykliczne zmiana w organizmie kobiety związana z hormonami wydzielanymi przez jajniki. Towarzyszy kobiecie od okresu pokwitania (czyli pierwszej miesiączki) do okresu menopauzy (ostatniej miesiączki).
Podczas trwania cyklu ciało kobiety przygotowywane jest do zajścia w ciążę.
Miesiączka to krwawienie występujące co ok 28 dni świadczące o zakończeniu cyklu i o tym, że kobieta nie zaszła w ciążę. Jeżeli w czasie cyklu doszło do zapłodnienia miesiączka nie wystąpi. Prawidłowe miesiączkowanie jest więc oznaką dobrej kondycji świadczącej zachowanej płodności.
Przeciętny czas trwania cyklu to miesiąc, a dokładnie 28 dni ±7. Czyli miesiączki co 21 ale także co 35 dni są jak najbardziej prawidłowa. U młodych, dojrzewających dziewcząt 45 dni odstępu między krwawieniami to także prawidłowość.
Za pierwszy dzień trwania cyklu uznaje się pierwszy dzień krwawienia. Jest to wyznacznik wg którego oblicza się fazę płodną oraz przewidują czas wystąpienia kolejnej miesiączki. Mówiąc, że cykl trwa około 30 dni oznacza, że odstęp między pierwszymi dniami miesiączek wynosi dokładnie 30 dni. Nie oczekujmy jednak, że kolejna miesiączka będzie zawsze równo po takiej samej liczbie dni. Wiele czynników takich jak stres, podróże, choroba czy wysiłek fizyczny mogą spowodować kilkudniowe odchylenia.
Pierwsza miesiączka zwykle ma miejsce pomiędzy 11 a15 rokiem życia, jednak może się zdarzyć, że 15 letnie dziewczynki jeszcze nie miesiączkują. Jeżeli występują cechy dojrzewania takie jak owłosienie typu kobiecego- wszystko jest ok. Zakończenie miesiączkowania czyli tzw. menopauza przypada średnio w 50 rż. Zwykle nie dzieje się to nagle, jest poprzedzone okresem przedmenopauzalnym, w którym krwawienia są rzadsze i bardziej skąpe.
Fazy cyklu miesiączkowego
Cykl miesiączkowy ma dwie fazy:
- pierwsza - faza folikularna trwa ok 14 dni ale może być krótsza lub dłuższa. Dojrzewają wtedy pecherzyki i jeden przejmie dominującą rolę ( pęcherzyk Graafa). Następnie ma miejsce owulacja, czyli uwolnienie komórki jajowej. Zwykle dzieje się to w 14 dniu cyklu. Okolicom owulacji na ogół towarzyszy dobre samopoczucie dzięki hormonom, które wtedy się uwalniają. Mamy wtedy dni płodne - jednak zapłodnienie może wystąpić także w innych dniach, gdyż plemniki żyją 72 godziny.
- Po owulacji występuje faza lutealna, trwająca także około 14 dni. Można wtedy zaobserwować wysoki poziom progesteronu, który przygotowuje błonę śluzową macicy do ciąży. Wytwarza go ciałko żółte, które tworzy się z pękniętego pęcherzyka Graafa. Brak ciąży powoduje spadek progesteronu. Wraz ze spadkiem progesteronu pojawia się miesiączka.
Wraz ze zmieniającymi się fazami cyklu zmienia się temperatura ciała, a jej pik następuje przed owulacją. Na podstawie pomiaru temperatury stworzona została metoda planowania rodziny i określenia okresu płodnego. W cyklu ulega zmiana także masa ciała, nastrój oraz apetyt. Zmianom ulega także libido, a nawet nasza cera.